Ze is te oud, maar doet het toch

Als ze het in 2006 voor de eerste keer doet, schreeuwt ze het uit. Haar energie spettert van het televisiescherm. Ze is op haar negentiende de jongste die deze prestatie op haar naam heeft staan. Twaalf jaar later wordt ze te oud gevonden en ondanks het zoveelste succes uit de groep gezet. Met de boodschap: natuurlijk heb je het altijd fantastisch gedaan, maar dat is voorbij. O ja, denkt ze getergd? Het geeft haar alleen maar meer motivatie om gewoon door te gaan. Ze zal wel eens even laten zien wat ze waard is. En dat doet ze, vier jaar daarna.

Bizar
Al te oud zijn op je 31ste – dat is behoorlijk standaard als het je werk is om fysieke prestaties te leveren. Toch is er niks standaard aan haar verhaal. Ze breekt het ene na het andere record, zelfs op haar 35ste.  De Nederlandse titel ‘meest succesvolle olympiër ooit’ tovert ze om in de wereldwijde titel ‘eerste atleet met een gouden medaille op vijf Olympische Spelen op een rij’. Het is wereldnieuws. Zelf noemt ze het “waanzinnig, bizar”.

Mentaal sterker
Als ik de grote hoeveelheid artikelen over haar lees, vallen me dingen op. Ze mag dan de koningin van het schaatsen worden genoemd, het sprookje schrijft zich niet vanzelf. Jarenlang, keer op keer, werkt ze keihard om te bereiken waar mensen haar om bewonderen. Bijzonder om te ontdekken is dat ze met het ouder worden mentaal steeds sterker lijkt.

Een keerpunt
Zo weet ze kracht te putten uit verdriet en tegenslagen. Na het overlijden van een hartsvriendin en voormalig ploeggenoot begin 2019 is ze een wrak. Toch wint ze kort daarna het wereldkampioenschap, met indrukwekkende interviews na afloop. Ze huilt onbedaarlijk en blijft maar herhalen: ”Ik wilde dit zo graag”. Anderhalf jaar later praat ze er nog steeds over: op dat moment in haar carrière gebeurde er is iets onwerkelijks. Het was een keerpunt in haar leven.

Tegenslag
Het lijkt een enorme tegenslag als ze in de voorbereiding op de Olympische Spelen van Peking bij grote uitzondering geen enkele overwinning behaalt. Dat is sinds 2006 niet meer voorgekomen en zorgt voor kritische vragen. “Is het geen tijd om je schaatsen op te bergen?” Ze blijft er rustig onder. “Ik heb er alle vertrouwen in”, zegt ze, met subtiele nadruk op het woordje ik. “Dat is het belangrijkste. Zolang ik er maar in geloof. Ik heb vaak genoeg laten zien dat ik wat extra’s kan geven als het erom gaat.”

Talent
Haar coach, ooit zelf Olympisch schaatskampioen, noemt dat haar allergrootste talent: precies kunnen pieken op het moment dat het nodig is. Het maximale eruit halen, rustig blijven onder spanning, een gigantische focus – ze doet het allemaal. Na jaren ervaring weet ze precies wat ze nodig heeft om die fysieke en mentale inspanningen nog steeds te kunnen leveren.

Focus
In de laatste weken tot de Olympische Spelen wordt haar sociale kring voortdurend kleiner. Bellen doet ze niet meer, alleen haar partner dringt nog tot haar door. Zo maakt ze de Spelen in haar hoofd steeds belangrijker. Het zorgt ervoor dat haar lichaam en geest klaar zijn voor de krachtexplosie die maar één keer in de vier jaar mogelijk is.

Veranderd
Ze realiseert zich dat alle ervaringen haar als topsporter en als mens veranderden. Ze is niet meer de onbevangen tiener uit het begin van haar loopbaan. Al snel raakte ze dat voor altijd kwijt toen de verwachtingen over haar op het oog vanzelfsprekende overwinningen, veel druk gaven. Het duurde jaren voordat ze zich los kon maken van die verwachtingen.
Het plezier waarmee ze de laatste jaren rondjes schaatst, is opvallend. Volgens oud-kampioen en tv-analist Mark Tuitert koppelt ze het schaatsen niet meer aan haar identiteit als persoon. Was het vroeger zo dat ze zichzelf alleen maar goed genoeg vond als ze won, nu is ze veel meer relativerend. Ze kan de laatste jaren genieten van het schaatsen, van het trainen en van zichzelf. Ik lees dat ze het bij de allereerste overwinning in 2006 eigenlijk al goed vond, maar het zo lang volhield door het heel leuk te vinden. En ze bleef zichzelf uitdagen.

Ontwikkelen
Nu wil ze zich ontwikkelen op andere fronten. Spontane keuzes kunnen maken, zonder meteen te moeten nadenken of ze daar beter van wordt of minder. Na een leven vol met prachtige prestaties is die vrijheid Ireen Wüst van harte gegund!

En jij?
Kun je sterker worden na intens verdriet?
Ben jij in staat tegenslagen om te buigen in aansporingen om het nog een keer te proberen?
Blijf jij jezelf uitdagen om steeds beter te worden in wat je doet?
Weet je wanneer het tijd is om andere dingen te doen en jezelf te ontwikkelen?
Zorg dat het de moeite waard blijft, niet alleen je loopbaan, maar vooral je leven!

Bonus
De mooie documentaire De andere kant van Ireen Wüst, gepubliceerd vlak vóór de Olympische Spelen van Peking, is een levendig portret. Ouders en goede vrienden zijn openhartig over haar enorme drive en over de toekomst na haar lange schaatscarrière. Wat dreef haar al die tijd? Welke afslagen nam Ireen in haar leven? En hoe hebben die haar als mens gevormd?

PS
Voor haar uitzonderlijke en historische prestaties op de Olympische Winterspelen in Peking is Ireen Wüst benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau. Ze is de eerste sporter die deze onderscheiding heeft gekregen. Premier Mark Rutte richtte zich in zijn toespraak even speciaal tot Wüst: “Je was in 2006 de jongste Nederlandse olympisch kampioen op de Winterspelen. En nu ben je de enige atleet ter wereld die op vijf achtereenvolgende Winterspelen individueel goud won. Dan ben je echt de grootste.”

► Fotocredit
Bovenrand: foto van Eleanor Johnson via Pixabay
In blog: foto van Simon via Pixabay