Leg jij jezelf op de vensterbank of aan een oplader?

Druk, druk, druk! Het lijkt alsof dat het enige mogelijke antwoord is wanneer je iemand vraagt hoe het gaat. Als coach kan ik me niet altijd inhouden en reageer met: ‘Hoe voelt dat?’ Vaak ontstaat er een mooi gesprek. Nog vaker heeft die ander daar nu ‘echt geen tijd’ voor.

Werkdruk
De reden: grote werkdruk. Mensen moeten veel te veel werk doen in te weinig tijd. Ze kunnen niet de kwaliteit geven die ze willen, of krijgen het werk niet tijdig af. Anderen vertellen over de complexiteit waarmee ze in hun werk te maken krijgen. Of dat ze zich niet meer thuis voelen in hun organisatie.  De eisen die gesteld worden, zetten mensen onder druk.

Werkstress
Op zich is werkdruk geen probleem. Hard werken, resultaten bereiken, is enorm stimulerend. Je voelt je nuttig, krijgt lekker veel gedaan en alle acties voeden je zelfvertrouwen. Het wordt echter een ander verhaal als werkdruk tot werkstress leidt. Hoofdpijn, vermoeidheid, concentratieproblemen zijn de mogelijke gevolgen. Als je er niets aan doet, worden de klachten erger. Ze kunnen leiden tot overspannenheid of burn-out.

Bankhangen
Mensen denken dan dat ze minder moeten werken of uitrusten. Een groot misverstand. Op de bank hangen geeft geen energie. Vergelijk het met je telefoon: die wordt ook niet opgeladen als je hem een week op de vensterbank legt. Veel belangrijker is het om naar de balans in je werk te kijken.

Energiehuishouding
Maak eens een lijstje met wat je energie geeft en wat energie kost. Is het eerste rijtje veel korter dan het tweede, is het tijd voor verandering. Probeer het aantal energiegevers te vergroten en de energievreters te verminderen. In algemene zin betekent dit bijvoorbeeld in gesprek gaan met je leidinggevende en steun zoeken bij collega’s. Kijk of je meer afwisseling in het werk kunt krijgen. Autonomie is vaak een belangrijke factor, net als waardering voor wat er goed gaat.

Werkgeluk
Per persoon verschilt het waarvan je energie krijgt. Of, om het groter te maken: waar je gelukkig van wordt. Als ik coachklanten vraag waar ik ze midden in de nacht voor wakker kan maken, hebben ze meestal geen antwoord. Ze zijn het gevoel voor plezier en geluk helemaal kwijt geraakt.

Oplader
Zorg dat je een burn-out vóór bent. Gemiddeld ben je een half jaar tot een jaar ‘onderweg’ om ervan te herstellen. Als je erin zit, is het heel moeilijk om je te herinneren wat er goed ging. Gun jezelf de vraag: waar doe ik het allemaal voor? Als je dat weet, heb je je oplader gevonden!

Bij het schrijven van dit blog heb ik gebruik gemaakt van een interview met hoogleraar en bedrijfsarts Willem van Rhenen in het NRC Handelsblad van 17 december 2018.