Ik ben 50, maar voel me 30, hoor!

Oud zijn mag niet meer. Volgens de reclames ben je een sukkel als je je oud voelt en zeker als je er oud uitziet. Nee, jong moet je zijn. Anders snap je echt niet hoe het tegenwoordig hoort.

De maatschappelijke mantra
Als je erop let, is die mantra van de jonggerichte maatschappij overal aanwezig. In de drogisterij, waar een stortvloed aan anti-age middeltjes (alleen het woord al!) vrouwen toeroept dat je niet meer meetelt als je grijze haren hebt of rimpels toont. Tijdschriften die zich richten op 55+’ers, maar op de cover steevast een model hebben dat niet ouder lijkt dan 40. Ook in de vele vakbladen op personeelsgebied die ik lees, zie ik artikelen met titels als ’50 is het nieuwe 30!’.

Last van je leeftijd
Het toppunt was voor mij Emile Ratelband. Deze positiviteitsgoeroe(!) vroeg de rechter om de 69 jarige leeftijd die zijn paspoort hem geeft, 20 jaar te verlagen. Dat zou beter aansluiten bij zijn gevoel en fysieke en mentale conditie. De zelfbenoemde ‘bewustzijnsverruimer’ zei te lijden onder zijn papieren leeftijd.

Jong!
Al die communicatie heeft als boodschap: zolang je jong bent, tel je mee. Of, beter gezegd, de kwaliteiten van jong zijn, zijn de belangrijkste. Als je oud bent of oogt, ben je tweederangs. Een treurige boodschap voor onze samenleving waarin voor het eerst de helft van de volwassen bevolking 50+ is.

Maar het kan ook anders
Opvallend is dat er ook een tegengestelde trend lijkt te zijn. Iets minder schreeuwerig, maar wel degelijk aanwezig. Al die artikelen en boeken waarin 50+’ers en 60+’ers vertellen dat ze zo ontzettend blij zijn met hun leeftijd. Ze hebben zich nog nooit zo goed en bruisend van energie gevoeld als nu. Het ene na het andere theaterprogramma prijst zich aan met als thema de onbegrensde vrijheid van het oud zijn.

Ik sta erbij en kijk ernaar
Begrijp me goed: ik onderken het belang van lichamelijk en geestelijk fit blijven. Daarmee pep ik mezelf op als ik naar de fitnessmartelingen ga of het doel stel mijn wekelijkse 60 zwembaantjes sneller klaar te hebben dan de week daarvoor. Voor het verfrissen van de geest wil ik nieuwe dingen leren en me verrijken met andere inzichten.

Verwarring
Toch merk ik als expert in de begeleiding van ervaren werkers dat veel van mijn klanten net zo verward zijn als ik. Het lijkt wel alsof we ons als nieuwe generatie ‘ouderen’(?) opnieuw moeten uitvinden. Ik hoor vragen als: hoe doe ik recht aan mijn kwaliteiten, zonder die van jongeren naar beneden te halen? Hoe leg ik op mijn werk uit dat ik opensta voor nieuwe zaken, maar geen zin heb om kostbare tijd te verspillen aan werkzaamheden die me niet gelukkig maken? Hoe kan ik mijn ervaringen gebruiken als een waardevol leerproces, zonder in de valkuil te vallen van ‘oma vertelt’?

Kompas
Omgaan met deze wirwar aan gevoelens en ervaringen vereist nogal wat. Het vraagt dat je een scherp persoonlijk kompas hebt, dat aangeeft wat wel en niet bij je past in deze levensfase. Veel mensen van onze generatie hebben nooit geleerd om daarbij stil te staan.
Dit onderkennen en het willen leren lezen van dat kompas, is confronterend. Maar ook verrijkend! Het brengt je nieuwe inzichten en de bagage om de rest van je loopbaan (en leven) op een voor jou zingevende manier in te vullen. Dat laat je je toch niet ontzeggen?