Ga je mee kwartetten?

Als je na 2000 geboren bent, is de kans groot dat je 100 of ouder wordt. Het wordt de hoogste tijd dat we een betere grip krijgen op wat we kunnen verwachten bij zo’n lang leven. En hoe we erdoorheen navigeren.

Ontwikkeling
Er zijn veel theorieën over de ontwikkeling van volwassenen. Vaak staan ze in dikke boeken, met de neiging naar ingewikkeldheid. Volgens mij kan het simpeler: met vier kwartalen.
Met een knipoog naar de financiële benadering noem ik ze Q1, Q2, Q3 en Q4. Als je meer een romantisch, literair type bent, kun je ze ook de metaforen van lente, zomer, herfst en winter geven.
Hoe je ze ook noemt, de fundamenten van de kwartalen blijven dezelfde. Elk kwartaal heeft een boog, een uitdaging en een doel. Als je die begrijpt, helpt dat om te begrijpen waar je bent, waar je bent geweest en waarnaar je onderweg bent.

Q1 – Groeien (leeftijd 0 – 24)
Onderzoekers hebben veel meer tijd besteed aan het bestuderen van de jeugdjaren dan aan de volwassenheid. De doorsnee ouder is bekend met alle groeifasen van hun jonge kind. Volwassenheid is, nou ja, wat daarna komt.
De theorieën over Q1 zijn er al eeuwen en van verschillende kanten bekeken. Vanaf 1900 staat de pubertijd en al zijn ontevredenheid op de levensagenda. Toen de maatschappij steeds ingewikkelder werd, schoof volwassenheid naar nog later. Sinds de start van deze eeuw hebben we het bij mensen tussen de 18 en 25 over jongvolwassenen.
Q1 gaat over leren, onderzoeken en groeien in veel opzichten: fysiek, relationeel en intellectueel.

 Q2 – Bereiken (leeftijd 25 – 49)
Q2 is wat we vroeger ‘volwassenheid‘ noemden. Je gaat werk zoeken, zelfstandig wonen, relaties en een gezin opbouwen, een loopbaan starten. Vaak gaat het over jezelf laten zien in de wereld, vaak als antwoord (of reactie) op het script dat je meekreeg vanuit je cultuur, achtergrond of familie.
Het hele kwartaal staat in het teken van iets bereiken, persoonlijk en professioneel. Jezelf bewijzen, op een maatschappelijke meetlat, is de centrale taak.

De vier kwartalen brengen cadeaus met zich mee. Het mooiste daarvan is dat we met een andere blik kunnen kijken naar wat veel mensen als de urgentie van Q2 ervaren, vooral vrouwen. Er moet zoveel in een kwartaal gebeuren dat het nooit allemaal goed gaat. Veel jonge ouders, dertigers en veertigers, denken dat kiezen voor hun gezin betekent dat ze moeten inleveren op hun loopbaan. Maar kijk eens naar de langer durende loopbanen en de steeds meer aanwezige oudere leiders. Q2’ers krijgen zo de optie voor een ander tempo in hun persoonlijke en professionele leven. Ben jij een overstreste dertiger? Haal dan diep adem en plan je maximale impact in Q3.

Q3 – Worden (leeftijd 50 – 74)
Het derde kwartaal is het nieuwe stukje in de puzzel van ons langer durende leven. Vaak denken mensen bij een langere levensduur dat er jaren bijkomen aan het eind van hun leven, vastgeknoopt aan het eind van Q4. Maar langere levens hebben een ander effect, op bijna elke leeftijd:

• Q1: wordt verlengd
• Q2: hervormt zich tot een kortere, eerste helft in het hoofdstuk van de volwassenheid
• Q3: ontstaat als een hele nieuwe fase van rijpe, actieve volwassenheid
• Q4: duwt ‘ouder zijn’ naar achter en verlengt het.

Er moet aandacht komen én bewustzijn voor het bestaan van Q3 en zijn bijzondere karakter. Wat gebeurt er als we als 70+’er (en misschien nog langer) steeds gezonder, actiever en betrokkener zijn? Dan verandert de vorm en het tempo van onze persoonlijke en professionele ideeën en verlangens. Een loopbaan is niet langer een 30-jarige sprint, maar een 50-jarige marathon. Het zal normaler worden om pauzes en veranderingen in te lassen, of het nou gaat om ouderschap, vervolgopleidingen, een loopbaanswitch of een belangrijke bijbaan. Ouders die er in Q2 voor kiezen om meer tijd te besteden aan het opvoeden van kinderen, kunnen in Q3 meer investeren in hun loopbaan of in maatschappelijke doelen. Of omgekeerd.

In Nederland zijn de laatste jaren steeds meer 55- tot 65-jarigen en 65+’ers aan het werk. Mensen met heel verschillende doelen en motivatie. Organisaties moeten alerter zijn op deze dramatische verandering. De meeste hebben het nog niet eens op hun radar. Zeker met de huidige kraptes op de arbeidsmarkt is het nodig dat belemmerende vooroordelen over ‘ouderen’ aan de kant worden gezet. In Q3 zal er een grote beweging zijn – in de komende 25 jaar.

 Q4 – Oogsten (leeftijd 75 – 100)
We zijn enorm beïnvloed door de manier waarop onze ouders ouder werden en overleden. Wanneer en hoe ze met pensioen gingen, wat ze met hun tijd deden en hun leven, hoe tevreden ze waren. Onze generatie heeft niet veel modellen voor ‘hoe worden we op een goede manier ouder’.
Heel langzaam komen er antwoorden, terwijl we proberen de niet-onderzochte rijkdom van het laatste kwartaal te ontdekken.
Onderzoek laat ondertussen zien wat het belangrijkste ingrediënt van een gelukkig leven is. Dat zijn de relaties die we gedurende tientallen jaren hebben opgebouwd en onderhouden. Daarom heet dit kwartaal Oogst. Je oogst wat je tijdens je hele leven hebt gezaaid – onder andere de bereidheid om te blijven groeien – of niet. Als je goed hebt gezaaid, wordt Q4 de tijd van overdragen, een erfenis achterlaten, teruggeven en zingeving. Voor te veel mensen is het echter een tijd van eenzaamheid, armoede (vooral bij vrouwen) en wanhoop.

Crisis!
Media, coaches, experts – ze zijn allemaal dol op het benoemen van een nieuwe crisis. In veel literatuur over de transities tussen de Vier Fasen is het sexy om te praten over slachtoffers en trauma’s.
De midlife crisis regeert al tientallen jaren, met het stereotype van kalende mannen die hun rimpelvolle echtgenoot laten vallen voor een jongere uitgave. Natuurlijk zijn hier veel voorbeelden van. De werkelijkheid is echter dat in 70% van de gevallen de vrouw het initiatief neemt voor een scheiding.
De quarter life crisis voor jongeren vanaf 25 is daaraan toegevoegd. Plus de ‘later-life crisis’, ergens tussen de midlife crisis van Q2 en de nieuwe Q3 crisis die wordt samengevat met een verlies aan relevantie.

Geen crisis, maar een kwartaaltransitie
Maar wat als we geen van deze momenten als een crisis benoemen? Hoe zou het zijn om deze etiketten te zien als het vuur dat nodig is om te groeien? Als we die vuren beschouwen als perfect te verwachten variaties in transities? Transities die we als mens allemaal doormaken als we ouder (en hopelijk ook wijzer) worden?
Elk menselijk kwartaal nodigt uit om opnieuw te evalueren en soms moeilijke keuzes te maken. We hebben verschillende toekomsten die voor ons openliggen. Als een nieuw kwartaal zich aandient, is dat hét moment om de lessen uit het net doorgebrachte kwartaal te overzien en heel bewust het komende kwartaal te ontwerpen.
Je bent niet de enige die op bepaalde momenten in je leven emotioneel reageert op ‘geheime’ thema’s als ouder worden, zingeving op iets oudere leeftijd en willen leren en blijven groeien.

Als we ons leven in zijn hele omvang en inhoud willen leven, is het nodig dat we het als een geheel zien. De Vier Kwartalen biedt hiervoor een kompas.
In welk Kwartaal leef jij? En verandert dit benoemen als een van de vier stappen op je weg het onderweg zijn?

Bron: bij het schrijven van dit blog heb ik dankbaar gebruik gemaakt van de ideeën van Avivah Wittenberg-Cox. Zij schreef eind 2021 in het Amerikaanse tijdschrift Forbes een artikel met de titel Life’s 4 Quarters – And How The Map Shapes The Road.

► Fotocredit
Bovenrand en onderaan blog: foto van erge via Pixabay
Cijferfoto’s: alle foto’s van OpenClipart-Vectors
Nummer 1: via Pixabay
Nummer 2: via Pixabay
Nummer 3: via Pixabay
Nummer 4: via Pixabay