De televisie is het leven, althans als je tuinman bent

Bij een zeer welgestelde heer werkt en woont een tuinman van middelbare leeftijd, een simpele ziel. Zijn hele leven woont hij in dat ene huis, zonder enig idee van de wereld daarbuiten. Alles wat hij van de buitenwereld kent, zijn de beelden van de televisietoestellen die overal in het grote huis staan. Als de eigenaar van het huis sterft, staat de tuinman op straat.

Televisie
Hij loopt de buitenwereld in, gekleed in een ouderwets kostuum, met hoed en paraplu en een afstandsbediening. Na een lange wandeling komt hij bij een winkel die televisies verkoopt en blijft staan. Een camera boven de winkel filmt hem en geeft de beelden door aan het gesloten tv-circuit van de winkel. Gefascineerd bekijkt hij zichzelf op het scherm.

Misverstanden
Hij merkt niet dat een auto dichterbij komt en wordt aangereden door een rijke zakenman. Niemand kent zijn achtergrond en er ontstaan misverstanden. Als hij zich voorstelt als ‘Chance, the gardener’ verstaat men dat als ‘Chauncey Gardiner’. Omdat hij er goed verzorgd en welvarend uitziet, denkt de zakenman dat hij één van hen is en wordt hij opgenomen in diens zakelijke kringen.

Begrijpen
In gesprekken worden Chance vragen gesteld over politiek en economie die hij niet begrijpt. Hij antwoordt wel, maar vertaalt de vraag naar een wereld die hij begrijpt: de tuin en de tv. Zo doet hij een niet zo sensationele uitspraak over de seizoenen. “In de tuin heeft groei allerlei seizoenen. Eerst komen lente en zomer, maar dan hebben we herfst en winter.”
Als zijn gesprekspartners zijn antwoorden niet kunnen volgen, zoeken ze naar wat de betekenis dan wel zou kunnen zijn. Zo interpreteren zij wat hij zegt over de seizoenen als een wijze uitspraak over de economie. Daarna wordt het economisch beleid van de Verenigde Staten hierop gebaseerd!

Invulllen
De mensen om Chance heen achten hem hoog en gaan ervan uit dat zijn antwoord coherent is. Dit mechanisme heet met een mooi woord coherentiebias. Helaas heeft het een vervelend kantje: vooral wij, ervaren mensen, zijn hier vatbaar voor. We hebben al zoveel meegemaakt dat we snel denken dat we weten hoe het zit. En als we iets niet begrijpen, vullen we zelf de betekenis in, gebaseerd op onze ervaringen.

Aannames
Als coach ken ik de gevaren van dit soort aannames. Mijn klanten vertellen me regelmatig dat ze verkeerd begrepen worden, dat ze iets heel duidelijk hebben gezegd, maar dat anderen het toch anders opvatten. Het gedoe wordt nog groter als alle gesprekspartners dat in eerste instantie niet doorhebben.

Miscommunicatie
Mensen hangen van vanzelfsprekendheden aan elkaar. Wat voor jou vanzelfsprekend is, hoef je niet te checken - anders zou het niet vanzelf spreken. Maar wat voor jou logisch is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Lastig is dat we ons meestal niet bewust zijn van wat voor ons vanzelfsprekend is en voor anderen niet. Daardoor ontstaat miscommunicatie.

Anna
Gelukkig is er eenvoudig iets aan te doen: je neemt Anna mee naar een gesprek, of liever ANNA. Die naam staat voor Altijd Navragen, Nooit Aannemen. Het mooie is dat Anna in jezelf zit en dat je haar alleen maar aan hoeft te zetten. Dat doe je door bij jezelf te achterhalen wat jij logisch vindt, maar een ander misschien niet.
Wat ook bij ANNA hoort, is heel concreet zeggen wat je van een ander verwacht. Ga er niet ‘zomaar’ van uit dat de ander net zo denkt als jij. Laat die ander bijvoorbeeld samenvatten wat je hebt gevraagd of gezegd. Dan weet je of je vraag of opmerking binnenkomt zoals je hem bedoeld hebt.
Met ANNA ben je altijd in goed gezelschap!

Bonus
Chance is de hoofdpersoon in de film Being There, prachtig vertolkt door Peter Sellars in zijn laatste rol. De film is een reminder van wat de gevolgen zijn als je ANNA thuis laat. Bekijk als amuse de trailer.

► Fotocredit
Bovenrand: afbeelding van S. Hermann & F. Richter via Pixabay
In blog: afbeelding van StockSnap via Pixabay

Vrij naar de Coachingskalender