De kracht van zacht – goede werkrelaties zijn belangrijker dan je denkt

Bij een slechte relatie met een ander leidt elk contact ertoe dat je telkens een beetje doodgaat. Ik lees het in een wetenschappelijk artikel en moet de zin herlezen om te geloven dat dit er echt staat.
Natuurlijk weet ik dat we sociale wezens zijn die verbinding met anderen nodig hebben. Zeker in organisaties zijn menselijke connecties van levensbelang – gewoon omdat je veel tijd aan je werk besteedt. Maar dat de kwaliteit van een relatie zoveel impact heeft, dat wist ik niet.

Sporen van relaties
De auteurs van het artikel zijn expert in management en organisatie. Volgens hen laat elke menselijke relatie onuitwisbare sporen na. Dat dacht je misschien al bij een langdurige relatie, maar dat is ook zo bij een korte ontmoeting. Laten we beginnen bij de basis: wat is een goede relatie?

Verbindend weefsel
Het artikel omschrijft de kwaliteit van een menselijke relatie heel beeldend: een verbindend weefsel tussen individuen dat voedend of uitputtend is. Denk bij een relatie van goede kwaliteit aan een gezond bloedvat dat verschillende delen van je lijf verbindt. De connectie tussen jou en de ander zorgt voor de uitwisseling van belangrijke voedingsstoffen. De verbinding is flexibel, sterk en veerkrachtig.

Beschadigd weefsel
Bij een slechte relatie is er een verbinding omdat je met elkaar communiceert, op elkaar reageert en misschien zelfs samenwerkt. Maar het tussenliggende weefsel is beschadigd. Contact doet pijn, vandaar dat je telkens een beetje doodgaat.
Klinkt het allemaal te soft? Vergis je niet in het sociale belang van werkrelaties. Slechte relaties zijn bijtend beschadigend. Zie ze als zwarte gaten die al het licht in hun omgeving opslorpen en er niets voor teruggeven. Bijtende relaties op je werk hebben langdurige effecten. Ze veroorzaken emotionele en fysieke uitputting en doen mensen ontaarden.

Een trio van kwaliteiten
Menselijke verbindingen in organisaties zijn al tientallen jaren onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Waar zie je het aan als die relaties hoogwaardig en voedend zijn? De kwaliteiten komen als een trio.
Goede connecties zijn krachtig in hun emotionele capaciteit. Je voelt je veilig om emoties te laten blijken, of ze nu een blije of een boze kleur hebben. Je kunt alles zeggen en je voelt dat de ander je begrijpt.
Ook is de verbinding veerkrachtig en gaat deze soepel om met spanning en conflicten. Bij tegenslagen kunnen jij en de ander zich aanpassen aan de situatie en blijft de verbinding in stand.
De derde kwaliteit is dat er veel openheid is voor nieuwe ideeën en invloeden. Je merkt dat er ruimte is voor creativiteit en dat geen idee gek of dom is. Niet onbelangrijk als je het hebt over het werken in overheidsorganisaties die voortdurend moeten omgaan met maatschappelijke en politieke veranderingen.

Effecten van goede relaties
Als je ondertussen denkt: “Nou, het zal wel, lekker theoretisch, maar ik merk het niet”, lees dan nog even door. Die wetenschappers kwamen namelijk allerlei effecten op het spoor en daar herken je er vast een paar van.
Zo ontdekten ze dat mensen in een goede relatie zich vitaler en levendiger voelen. Ik denk dan meteen aan positieve energie en beter omgaan met stress en spanning: meer werkgeluk dus.
Ook zagen ze dat mensen een onvoorwaardelijke positieve blik van anderen voelen. Het lijkt op een romantisch roze bril, maar dan zonder verliefdheid – wel zo praktisch op het werk, anders krijg je veel gedoe.
Verder is er wederkerigheid: mensen voelen zich erg bij elkaar betrokken, tonen hun kwetsbaarheid en dragen samen de verantwoordelijkheid.

Fysiek
Als al dat gepraat over emoties en gevoelens niet jouw ding is, dan ben je misschien ontvankelijker voor fysieke effecten. Die zijn er ook, op korte en lange termijn. Om met de tweede categorie te starten: mensen blijken langer te leven, met lagere bloeddruk en een beter immuunsysteem. Op korte termijn vonden onderzoekers grotere hoeveelheden hormoonsoorten die zorgen voor een positief gevoel, minder angst en beter werkende breindelen.

Drie tips
Alles bij elkaar blijken goede relaties op het werk te leiden tot indrukwekkende positieve gevolgen. Sta eens stil bij het contact met collega’s, teamgenoten of je leidinggevende. Drie tips om zoveel mogelijk uit je werkrelaties te halen.

Ervaar je een mooie, voedende relatie? Benoem het positieve effect en laat de ander weten hoe je de verbinding koestert en waardeert.

Kan de relatie wel wat beter? Geef het goede voorbeeld door je houding te wijzigen, meer open te staan voor anderen of steunende feedback uit te spreken.

Voel je je keer op keer negatief en leeg na een contact? Maak als het kan een eind aan deze relatie. Als dat niet mogelijk is, besef dan dat dit soort ervaringen veel energie vragen. Kijk wat je kunt doen om de impact van het contact te verkleinen en zorg voor voldoende ontspanning.

Bron
Jane E. Dutton en Emily D. Heaphy: The Power of High-Quality Connections, hoofdstuk 17 in het boek Positive Organizational Scholarship (pag. 263-278), Berrett-Koehler Publishers, 2003

► Fotocredit
Bovenrand: foto van Franz P. Sauerteig via Pixabay
In blog: foto van Oleksandr Pidvalnyi via Pixabay